uwe week, nieuwe kansen. Ik had een tamelijk lange dag, en ik probeerde mijn Inbox een beetje in te dammen. Al mijn mailinglijst-dingen gaan al automatisch naar andere mapjes, en in mijn Inbox komen (bijna) alleen maar dingen die mijn aandacht vereisen. En vandaag heb ik dertig mails afgehandeld. Dat vereiste bellen, mailen, faxen en praten, schreeuwen, ... - maar het is gelukt. Nog 50 mails te gaan!

De projectmanagement-zijde van mijn werk wordt steeds belangrijker. Een flink deel van mijn tijd zit ik nu plannen en rapporten te typen, of onderhandel ik met product management. Het is interessant het software-ontwikkelproces ook van die zijde te zien - en ervoor te zorgen dat het beloofde ook af komt op het juiste tijdstip en met de juiste kwaliteit. Ik heb wat ideeën op dat gebied. Vooralsnog verbaas ik me vooral over de hoeveelheid tijd het kost om allerlei mensen en plannen te coördineren. Maar nieuwe dingen leren is (bijna) altijd leuk.

Vroeger gebruikte ik MS-DOS; zonder twijfel het meest beroerde OS dat ooit door veel mensen gebruikt werd. "Vroeger" is hier het begin van de 90'er jaren. In '92 spraken mensen al over Linux, een Unix voor de 386, maar in die dagen was het moeilijk om de software op je computer te krijgen. Niet alleen omdat harddiskruimte zo schaars was, maar ook omdat het stapels met diskettes kostte om een paar megabyte te transporteren vanaf een computer die verbonden was met het zg. 'Internet'. Of om uren lang met een 'BBS' verbonden te zijn met je 14K4-modem... Het waren zware tijden...

MS-DOS 5.x was echt een heel slecht besturingssysteem, maar het kende een bloeiende shareware-cultuur met allerlei programma's om de zaak een beetje leefbaar te maken. Zo was er list (een soort poor-man's less), qedit/boxer als vervanging voor EDIT.COM (en edlin...) en nnansi (een verbeterde ANSI.SYS). En wie kent nog de command-line parameters van arj? Maar de meest nuttige utility van die dagen was wel 4DOS, een shell die COMMAND.COM verving door iets dat MS-DOS een stuk draaglijker maakte. Aliassen, auto-completion, krachtiger batchscripts...

Reden voor deze retro-computing is dat ik wat wilde spelen met fractals, en dan met name de grafische weergave ervan. In de DOS-dagen was er fractint - en tegenwoordig is er xfractint voor het X-Window systeem. Helaas, helaas werkt xfractint een stuk minder dan de DOS-versie die ik me uit 1992 ofzo kan herinneren. Een van de belangrijkste dingen die mist is color cycling. Door wat trucs uit te halen met het palette, wist de DOS-versie de zeer fraaie illusie op te wekken van 'bewegende', 'vloeiende' fractals. Uren heb ik doorgebracht met het staren naar die hypnotiserende beelden...

Wat zijn fractals eigenlijk... wel het zijn oneindig complexe geometrische objecten die er 'ruw' uitziend op elke schaal. Er is een hele klasse van zulke objecten, maar ik ben met name geïnteresseerd in zg. Mandelbrot-achtige fractals. De fraaie plaatjes daarvan worden gemaakt door voor elk van de punten in een vlak een berekening te maken. Het resultaat van een berekening geldt als input voor de volgende berekening, en na hoogstens een x aantal stappen wordt bepaald of het punt divergeert (naar oneindig gaat) of niet. De punten die niet divergeren zijn leden van de Mandelbrot-verzameling, de andere niet, en deze punten krijgen een andere kleur afhankelijk van hun ontsnappingssnelheid: het aantal stappen voordat ze 'echt' divergeren.

De 'punten' kunnen worden gezien als representatie van een complex getal z, en de berekening van een 'volgend' punt z_n+1 gaat opmerkelijk eenvoudig:

z₀ = 0
z_n+1 = z_n² + c

(Mijn excuses voor de wiskundige wat onvolledige beschrijving; ik beschrijf met name het computationele process om tot een redelijke benadering te komen - ie. tot een mooi plaatje. De plaatjes zijn allemaal delen van de grafiek die volgt uit deze eenvoudige formule).

Gelukkig voor mij, bleek er nog een programma te zijn om dit soort fraaie plaatjes te genereren: Xaos. Xaos heeft wat trucs ingebouwd om color cycling toch mogelijk te maken, en ik kan nu weer tijdenlang in mijn beeldscherm staren, en me afvragen waarom het niet veel sneller gaat (ten opzichte van mijn veel tragere i486 ergens in 1993 ofzo...). Maar misschien is het omdat fractint grotendeels in assembly geschreven is.

Fractals (en de bijbehorende 'chaos-theorie') zijn niet meer zo hot natuurlijk. Ze golden ooit als zo ongeveer het ultieme antwoord op elke wetenschappelijke vraag. Misschien kunnen we daarvoor nu cellulaire automata ofzo gebruiken - in ieder geval leveren fractals fraaiere plaatjes op...